قال ابوعبدالله : «و إیّاکَ وَ خَصلَتَین» از دو خصلت بپرهیز؛ «الضَّجرَ وَ الکَسَلَ». «ضَجر» به معنای دلتنگ شدن و ملول شدن و بی‌حوصله شدن است. انسان یک وقتی از یک وضعیّتی، از یک حادثه‌ای یا از وضع مزاجی خودش یا از کاری که به عهده او هست؛ ملول و دلتنگ میشود. می‌فرماید مراقب باش، دچار این دلتنگی، ملالت و کم‌حوصلگی نشوی؛ این کم حوصلگی، ضجر است. «کَسَل»، عبارت است از تنبلی. یک کاری را انسان تأخیر بیاندازد به‌خاطر تنبلی… بعد فرمود: «فَإنَّکَ إن ضَجِرتَ لَم تَصبِر عَلی حَقٍّ»؛ امام اصل مطلب را مورد توجه قرار میدهند، میفرماید اگر بی‌حوصله شدی، بر حق صبر نمیکنی، یک مسیر حقی است که آن را انتخاب کردید… یک مقداری سخت میگذرد، مشکل درست میشود، بی‌حوصله می‌شوید رها میکنید…«و إن کَسِلتَ لَم تُؤَدِّ حَقّاً»؛(۱) وقتی دچار «کسل»، یعنی تنبلی شدی، آن وقت حق را ادا نمیکنی، آن کاری را که باید انجام بدهی؛ حقی را که باید  ادا بکنی، آن را ادا نمیکنی به خاطر تنبلی، به خاطر تن‌پروری و تنبلی. ۹۵/۹/۱۶

۱) أمالي صدوق، ص۵۴۳.