پاسخ
1. اگر بخواهد برای جلوگیری از بوی دهان در حال روزه، مسواک بزند، باید رطوبت مسواک در آب دهان به طورى از بین برود و یا کم باشد که رطوبت خارج از دهان به آن گفته نشود، اما اگر مسواک را از دهان بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد، روزه او باطل مىشود.[1]
2. اما اگر براى خنک شدن، یا بىجهت مضمضه کند؛ (آب در دهان بگرداند) و بىاختیار فرو رود، قضای روزه بر او واجب است، ولى اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، یا براى وضو مضمضه کند و بىاختیار فرو رود، قضا بر او واجب نیست.[2]
برخی از فقها می گویند: اگر آب شستشوی دهان بدون اراده به حلق برسد، اشکالى ندارد، ولى اگر از اوّل بداند بىاختیار به حلق مىرسد، روزهاش باطل است.[3] و مضمضه زیاد براى روزه دار مکروه است و اگر بعد از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو برد، بهتر است سه مرتبه آب دهان را بیرون بریزد.[4]
بنابراین، با رعایت شرایط بالا، روزه دار می تواند دهان خود را جهت جلوگیری از بوی دهان بشوید؛ ولی بهتر است سه مرتبه آب دهان خود را بیرون بریزد.
پس نوشت:
[1] توضیح المسائل (المحشی للامام الخمینی)، ج1، ص 892، م 1573.
[2] توضیح المسائل (المحشی للامام الخمینی)، ج1، ص 939،م 1688.
[3] توضیح المسائل (المحشی للامام الخمینی)، ج1، ص 895، ذیل م 1582.
مکارم: شستشوى دهان با آب یا داروها اگر چیزى از آن فرو نرود، روزه را باطل نمىکند و اگر بدون اراده به حلق برسد، اشکالى ندارد، ولى اگر از اوّل بداند بىاختیار به حلق مىرسد روزهاش باطل است و قضا و کفّاره دارد.
[4] توضیح المسائل (المحشی للامام الخمینی)، ج1، ص 942، م 1690.
منبع: سایت اسلام کوئست
سوال
اگر کسی بیماری معده کبد و کم خونی داره به پزشک مراجعه کرده باشد و پزشک به او قرص داده باشد و اون قرص ها را سر ساعت صبح ناهار و شام بخورد. روزه برای او واجب است ؟
ایت الله خامنه ای
پاسخ
اگر بدون خوردن قرص روزه گرفتن برای سلامتی شما ضرر دارد و مجبور هستید که در طول روز برای درمان از دارو استفاده کنید، روزه بر شما واجب نيست، اما اگر با استفاده از دارو در هنگام شب و سحر می توانید روزه بگيرید و ضرری به شما نمی رسد باید روزه ها را بگیرد
منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی
پاسخ
مواردی که فقط قضاى روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نمیشود، عبارتاند از:
1. روزهدار در حال روزه، عمداً قِى (استفراغ) کند.
2. اگر انسان در شب ماه رمضان جنب باشد و بخوابد و بیدار شود و دوباره بخوابد و بیدار شود، سپس برای بار سوم بخوابد ولی تا اذان صبح بیدار نشود.[1]
3. اگر عملى که روزه را باطل میکند به جا نیاورد، ولى نیّت روزه نکند، یا ریا کند، یا قصد کند کارى که روزه را باطل میکند انجام دهد.[2]
4. در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد.[3]
5. اگر در ماه رمضان بدون اینکه تحقیق کند وقت اذان صبح شده و یا بعد از تحقیق، با اینکه گمان دارد وقت اذان است، کارى که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود وقت اذان بوده است.[4]
6. کسى خبر دهد وقت اذان صبح نشده و انسان با اعتماد بر گفته او کارى که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود وقت اذان بوده است.
7. کسى خبر دهد وقت اذان صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند، یا خیال کند شوخى میکند و کارى که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود وقت اذان بوده است.
8. به گفته شخصی که عادل باشد افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است.[5]
9. در هواى صاف به واسطه تاریکى یقین کند که مغرب شده و افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است،[6] ولى اگر در هواى ابری و مانند آن به گمان اینکه مغرب شده افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضا لازم نیست.[7]
10. براى خنک شدن، یا بیجهت[8] مضمضه کند؛ یعنى آب در دهان بگرداند و بیاختیار فرو رود،[9] ولى اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، یا براى وضو[10] مضمضه کند و بیاختیار فرو رود، قضا بر او واجب نیست.
11. کسى که بدون قصد بیرون آمدن منی با همسر خود ملاعبه کند و بیاختیار منى از او خارج شود.
12. کسى که از روی اکراه یا اضطرار یا تقیه[11] افطار کند.[12]
پی نوشت ها:
[1]. آیات عظام خوئى، گلپایگانی، شبیری، تبریزى، سیستانى، صافى، مکارم و فاضل: (…اگر برای بار دوّم بخوابد و بیدار نشود، باید روزهاش را قضا نماید)؛ آیت الله مکارم: (بنابر احتیاط واجب…).
[2]. آیات عظام امام خمینی، خامنهای و فاضل: (…یا قصد کند که روزه نباشد…).
[3]. آیت الله مکارم: (بنا بر احتیاط واجب…)؛ آیت الله شبیری زنجانى: (در ماه رمضان، غسل جنابت را فراموش کند و بعد از گذشتن ماه رمضان متوجه شود).
[4]. آیات عظام اراکى، خوئى، تبریزى و مکارم شیرازی: ( اگر بعد از تحقیق شک کند…باید قضاى روزه آن روز را بجا آورد)؛ آیات عظام فاضل، گلپایگانى و صافى: (…احتیاط واجب آن است که قضاى روزه آن روز را بجا آورد).
[5]. آیات عظام: خوئى، گلپایگانى، فاضل، صافى، تبریزى و نورى: (آنکه کور و مانند آن به گفته شخصی که عادل باشد افطار کند…)؛ آیت الله فاضل: (و اگر به گفته آدم دروغگو افطار کند کفاره هم واجب میشود).
[6]. آیات عظام: گلپایگانى و صافى: (..و اگر شک داشته باشد که مغرب شده و افطار کند و معلوم شود مغرب نبوده کفاره هم واجب است…).
[7]. آیت الله سیستانى: (وجوب قضا در این صورت بنا بر احتیاط است…).
[8]. آیات عظام: گلپایگانى و صافى: (…و اگر بیجهت مضمضه کند و فرو رود احتیاط لازم قضا است…).
[9]. آیات عظام: خویى، تبریزى و زنجانى: (.. و همچنین است بنا بر احتیاط واجب اگر مضمضه براى وضوى غیر نماز واجب باشد…).
[10]. آیات عظام: خوئى، تبریزى و زنجانى: (براى وضوى نماز واجب..)؛ آیت الله سیستانى: (براى غیر جهت تشنگى مثل مواردى که مضمضه در آن جاها مستحب است مانند وضو مضمضه کند…).
[11]. آیت الله سیستانی: (اگر مورد اکراه و تقیه، خوردن یا آشامیدن یا جماع باشد و همچنین در غیر آنها بنا بر احتیاط واجب).
[12]. امام خمینى، توضیح المسائل (محشّى)، ج1، ص 938، م 1688، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ هشتم، 1424ق.
منبع: سایت اسلام کوئست
سوال
در جامعه جا افتاده است که روزه بر زنان شيرده واجب نيست. ايا صرف شير ده بودن مجوز روزه نگرفتن است؟
پاسخ
خیر صرف شیر ده بودن مجوز روزه نگرفتن نیست .
اگر مادر با استراحت بیشتر و تقویت و تغذیه ویژه، قادر بر روزه باشد و روزه گرفتن برایش یا بچه ضرر نداشته باشد و احتمال ضرر عقلایی هم ندهد یا اینکه بچه غذا و شیر کمکی بخورد، روزه بر او واجب است و تشخیص ضرر و عدم ضرر به عهده خود مادر است
منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی