پس از رسیدن حضرت امام رضا علیه السلام به مقام امامت، افراد و گروههایی با مقام ولایت ایشان به مخالفت برخاستند. نزدیکان، برخی اصحاب حضرت موسی بن جعفر علیه السلام، برخی دانشمندان و مامون عباسی از جمله مخالفان امامت حضرت امام رضا علیه السلام بودند. برخورد حضرت با هر یک از آنها متفاوت بود.

◀️حضرت امام رضا علیه السلام در برخورد با نزدیکان_ مخالف، بیشتر مدارا و احسان را در پیش گرفتند. 

برای نمونه ابراهیم یکی از فرزندان امام کاظم (ع)، در مورد امامت بعد از پدر، مزاحمتهائی برای حضرت رضا (ع) ایجاد می کرد

 علی بن اسباط می گوید: به حضرت (ع) عرض کردم: (مردی نزد برادرت ابراهیم رفته (و او را اغفال کرده) و به او گفته: پدرت وفات نکرده است، آیا شما نیز مانند ابراهیم، چنین عقیده ای دارید؟)

  امام رضا: شگفتا! آیا رسول خدا (ص) میمیرد، ولی موسی (پدرم) نمی میرد…، من هزار دینار بدهکاری ابراهیم را - پس از آنکه بر اثر ناداری تصمیم بر طلاق همسران و آزاد نمودن 

 بردگانش گرفته بود- ادا کردم (در عین حال در برابر محبتهای من، دست از کینه توزی بر نمی دارد) چنانکه شنیده ای برادران یوسف (ع) چه کردند، یوسف چه ستمها و آزارها از برادرانش دید.

 ◀️امام رضا علیه السلام در برخورد با برخی از یاران موسی بن جعفر علیه السلام که در امامت امام رضا قایل به توقف شده بودند. دو شیوه نفرین و ارایه دلیل و معجزه را در پیش گرفتند. برخی مانند حمزه بطاینی را نفرین و برای برخی مانند عبدالله بن مغیره عراقی کرامت ارائه دادند.

عبدالله بن مغیره می گوید: من به مذهب (واقفیه) اعتقاد داشتم، (و می گفتم بعد از امام هفتم، امامی نیست) برای انجام مراسم حج به مکه رفتم در آنجا در مورد مذهبم، شک و تردید نمودم، کنار کعبه خود را به ملتزم (دیوار مقابل در خانه کعبه) چسباندم و گفتم: (خدایا! تو خواسته مرا می دانی، مرا به بهترین دینار ارشاد فرما).

 همانجا به قلبم افتاد که به حضرت امام رضا (ع) بروم، به مدینه رفته و به خانه آن حضرت شتافتم و به خادم خانه گفتم: (به مولایت بگو یک مرد عراقی به در خانه آمده است).

 هماندم صدای امام رضا (ع) را از درون خانه شنیدم دوبار فرمود:

 (ای عبدالله بن مغیرة! وارد خانه شو).

 وارد خانه شدم، هنگامی که آن حضرت، به چهره من نگاه کرد، فرمود: (خداوند دعایت را به استجابت رسانید و تو را به دین خودش، هدایت نمود).

 گفتم (اشهد انک حجة الله و امینه علی خلقه)

◀️حضرت امام رضا علیه السلام در برخورد با دانشمندان مخالف، مسیر علمی و مناظره را انتخاب کردند. مناظرات حضرت در این باره معروف است.

◀️شیوه برخورد حضرت با مامون عباسی مخالفت سیاسی بود. رد درخواست دعوت به مرو در ابتدا، آمدن به مرو با اکراه، پذیرش مقام ولایت عهدی پس از اجبار با شرط دخالت نکردن در امور وبالاخره شهادت حضرت، نشانه های راضی نبودن و مخالفت سیاسی حضرت است.

?☘️موسی سلیمانی