سوال

اگه پدر مادري بد باشه تو روشون نياري که بد هستند حرمتشونو نگه داري که ناراحت نشن ولي قلبا ناراضي باشي و بهشون تو قلبت بگی‌ گناهه؟

پاسخ

از روايات معصومان استفاده مي‌شود كه والدين چه مؤمن باشند و چه كافر و چه نيكوكار و چه معصيت كار بايد مورد احترام قرار گيرند و استثنا بردار نيست. امام‌رضا(ع) مي‌فرمايد: نيكي به والدين واجب است گرچه مشرك باشند، ولي در معصيت خدا نبايد آنان را اطاعت كرد.[1]

قرآن مجيد تنها در يك مورد مخالفت با پدر و مادر را جايز دانسته و آن صورتي است كه پدر و مادر فرزند را به شرك فرا خوانند، ولي در ساير موارد به رفتار پسنديده توصيه نموده است.[2]

امام باقر(ع) مي‌فرمايد: سه چيز است كه خداوند دربارة آن‌ها براي مخالفت رخصت نفرموده است: رد امانت به نيكوكار و بد كردار،‌ وفا به پيمان نسبت به نيكوكار و بدكردار و خوش رفتاري با پدر و مادر، نيكوكار باشند يا بد كردار.[3]

البته احترام گذاشتن به پدر و مادر به معناي قبول همة نظريات آنان نيست. فرزند مي‌تواند با رعايت ادب و متانت و حفظ جايگاه پدر و مادر نظر خود را در موضوعات مختلف بيان كند و از منطق خود دفاع نمايد. والدين نيز نبايد توقع داشته باشند كه فرزندشان هميشه پيرو نظريات آن‌ها باشد. مهم حفظ حدود و رعايت تواضع و فروتني است. هرگز قرآن و روايات معصومان از فرزندان نمي خواهد در بست تمام نظريات پدر و مادر را بپذيرند، بلكه آية‌فبشّر عباد الّذين يستمعون القول فيتبعون احسنه.[4] بندگاني را بشارت مي‌دهد كه سخنان را مي شنوند و بهترين را انتخاب مي كنند، فرزندان را نيز در بر مي گيرد. فرزندان بايد از جدل و بحث هاي بيهوده كه ممكن است به تيرگي روابط و موجب ناراحتي پدر و مادر بيانجامد، اجتناب ورزند، يعني براي پدر و مادر حريم قائل شوند. در هر حال دو مسئله وجود دارد: يكي احترام به پدر و مادر كه هميشه بايد باشد و دوم اطاعت از آنها كه اين هميشگي نيست. اطاعت از آن‌ها در كارهاي خوب، حتي در كارهاي مباح است، اما اطاعت از آن‌ها در كارهاي گناه و يا آنچه به نفع و مصلت واقعي شخص نيست، لازم، بلكه جايز نيست.
پي نوشت ها:

1.عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 124.

2.لقمان(31) آيه 15.

3.اصول كافي، ج 3، ص 236.

4.زمر (۳۹)آیه ۱۸

منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سئوالات دینی