شهید مطهری:

در آدمی حسی هست که گاهی به خیال خود می خواهد در برابر امور دینی زیاد خضوع کند، آن وقت به صورتی خضوع می کند که برخلاف اجازه خود دین است یعنی چراغ عقل را دور می اندازد و در نتیجه راه دین را هم گم می کند. از رسول اکرم روایت شده: قَصَمَ ظَهْری رَجُلانِ: جاهِلٌ مُتَنَسِّک وَ عالِمٌ مُتَهَتِّک. یا: قَطَعَ ظَهْری اثْنانِ: جاهِلٌ مُتَنَسِّک وَ عالِمٌ مُتَهَتِّک؛ دو نفر پشت مرا و پشت دین مرا شکستند: نادان متعصب و زاهد، و دیگر عالم لاابالی.
در حدیث است: خداوند دو حجت دارد؛ یکی حجت باطن، دیگر حجت ظاهر؛ حجت باطن عقل است و حجت ظاهر پیغمبران.
داستان شهادت علی علیه السلام و اموری که موجب شد آن حضرت شهید شود از همین نظر… یعنی از نظر انفکاک تعقل از تدین، داستان عبرت انگیزی است.
علی علیه السلام در مسجد در حالی که مشغول نماز بود یا آماده نماز می شد، ضربت خورد و در اثر همان ضربت شهید شد. درست است که «وَ قُتِلَ فی مِحْرابِهِ لِشِدَّةِ عَدْلِهِ» آن تصلّب و انعطاف ناپذیری در امر عدالت برایش دشمنها درست کرد، جنگ جمل و جنگ صفّین بپا کرد، اما در نهایت، دست جهالت و جمود و رکود فکری از آستین مردمی که به نام خوارج نامیده می شدند بیرون آمد و علی علیه السلام را شهید کرد.

/مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج 4