آنچه از انسان مى خواهند ، انکسار است
گام اول در حرکت ، این است که از حالتها و طاعتها بگذریم، که اینها ملاک نیستند. آنچه از انسان مى خواهند ، انکسار است. این ادعا ، ادعاى بزرگى است. در آن تأمل کنید!
ملاک تقرب و ملاک وصال، چیزى جز طاعت و عصیان است.
پس حقیقت اخبات، آن تواضع، آن ترس، آن ذلت، آن انکسار و آن استغاثه است. اینها همه ، لازمه یکدیگر هستند.
زمینه اى که اخبات را ایجاد مى کند، فهم و ذکر و حبّ و بلاء و عبرت است.
و اثر اخبات هم ، این است که دل، خاشع مى شود. در معاشرتها و برخوردها ، نرمى و مهربانى و لینت مى آید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُم».
وقتى رحمت الهى به قلب مخبت واصل شود، این دل، دریا مى شود.
این دل ، نرم مى شود و همه عالم را تحمل مى کند. دشمن را تحمل مى کند.
اینها شوخى نیست! اینها سیر طبیعى است که مُسَیِّرش حق است: «هُوَ الَّذِى یُسَیِّرُکُمْ»
اخبات - علی صفایی حائری - ص ۶۵
