پاسخ
- آیت الله خامنه ای : اگر ناشی از جهل به حکم باشد ارشاد جاهل بنا براحتیاط واجب است در غیر اینصورت لازم نیست و شما وظیفه‌ای ندارید.
- آیت الله وحید : او را راهنمایی کنید.
- آیت الله مکارم : کسانی که احکامی را نمی دانند لازم است آن احکام به آنها گوشزد شود.
- آیت الله فاضل : گفتن آن واجب نيست ولي اگر باروشي که ديگران نفهمد به او تذکر بدهيد کار خوبي است.
- آیت الله سیستانی : اگر از روی جهل به مسأله باشد بله

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پاسخ شبهات

آیا دست به سینه ایستادن در نماز، به دستور عُمر(خلیفه دوم) و با الگو برداری ازرفتار ایرانیان در مقابل پادشاهانشان بود؟

پاسخ

شواهدی در روایات اهل‌بیت(ع) یافت می‌شود که دست روی دست گذاشتن از آدابی است که در میان زرتشتیان رواج داشته و مسلمانان نباید در نماز خود، مشابه رفتار آنان را انجام دهند.

وسائل الشیعه ج ‏7، ص 267

اما این‌که آیا انجام این کار در نماز به دستور عمر بن خطاب بوده، در کتاب فقهی جواهر الکلام که از کتاب‌های فقهی نسبتاً متأخر و تألیف علامه شیخ محمد حسن نجفی(متوفای 1266 هـ ق) می‌باشد، گزارشی از پیشینه و آغاز تکتّف (بر سینه گذاشتن دست‌ها) یا تکفیر(دست روی دست گذاشتن) در نماز، به شرح زیر آمده است:

وقتی اسیران عجم را نزد عمر بن خطاب آوردند، در مقابل او دست به سینه(به حالت تکتف) ایستادند. درباره این کارشان سؤال کرد. آنها گفتند: ما این کار را به نشانه خضوع و تواضع در مقابل پادشاهان و حاکمانمان انجام می‌دهیم. عمر انجام این کار را در نماز نیکو دانست و از این‌که این کار تشبّه به کفار است، غافل ماند.

جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج11، ص 19

پرسش:

به چه کسي مغرور ميگويند؟ ويژگي ها و راه هاي شناخت غرور در خود چيست؟ و چرا می گویند خانم ها باید مغرور باشند؟

پاسخ:

غرور به حالت و احساسی گفته می‌شود که در آن شخصِ مغرور برای خود ارزشِ بسیار زیادی قائل است و در برابرِ تواضع و نیستی بکار می‌رود. انسان مغرور از همه کس و همه چیز خود را بالاتر می‌داند.

نشانه های غرور گاهی بسیار آشکار است به گونه ای که انسان در نخستین برخورد به آن پی می برد. بی اعتنایی به مردم، بی توجهی به حلال و حرام الهی، رعایت نکردن ادب با بزرگان و ترک محبت با دوستان و بستگان، بی رحمی نسبت به زیردستان، ذکر سخنان ناموزون و دور از ادب، نگاه های تحقیرآمیز به دیگران و امثال اینها همه از نشانه های غرور است.

ولی گاه حالت غرور مخفی است و به این سادگی خود را نشان نمی دهد بلکه با دقت می توان به وجود چنین صفتی در خویشتن پی برد. مانند اینکه بعضی افراد پس از مدت کوتاهی درس استاد را رها می کنند و خود را مستغنی و بی نیاز می دانند، یا مانند کسی که علاقه شدیدی در خود به انزوا و گوشه گیری از مردم احساس می کند و ممکن است بهانه آن را آلوده نشدن به مجالس غیبت و گناه و مانند آن ذکر کند در حالی که با دقت می یابیم که عامل اصلی، غرور و خود بزرگ بینی است. خود را پاک، آگاه و مؤمن می پندارد و دیگران را ناقص و آلوده؛ و چیزهائی مثل این.

اما جائی که خانمها باید غرور داشته باشند، محلی ست که امکان تعرض به آنها وجود داشته باشد. اینکه صفت غرور برای زنان خوب شمرده شده براي عدم دست درازي به آنهاست. در واقع چون اثری كه بر آن بار مي شود بسيار خوب و متعالي است، بدي اين صفت تحت الشعاع قرار مي گيرد.

پس هر جائی و در مقابل هر كسي نبايد غرور داشت، بلكه در جايي كه مربوط به حفظ زن از نامحرم است، غرور خوب است، ولي در برابر ديگر خانم ها غرور نه تنها خوب نيست بلکه اصولا جايز نبوده و لازم است که انسان متواضع باشد.

منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

فرق تفأل با استخاره چيست؟

پاسخ:
استخاره در موقعی انجام می شود که در انجام و یا ترک عملی تردید وجود داشته باشد ، البته باید واجب و حرام نباشد و انجام آن کار مباح باشد ، که لازم است اول فکر و تحقیق و مشورت انجام بگیرد.

اگر بعد از فکر و تحقیق و مشورت در کاری باز هم در حالت تردید و شک باشد میتوان استخاره گرفت؛ و از حالت تردید خارج شد.

تفال؛ همان فالگیری است که در روایات نهی شده است، فال گیری یعنی اینکه بخواهیم از آینده خبر دار شویم، مثلا در کنکور قبول میشوم یا نه، آیا پولدار می شوم یا نه، یا برای شناخت شخصیت افراد قرآن گشوده شود.

منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی

پرسش

اگر جایی از خانه یا فرش نجس باشد و میزبان ببیند بدن یا لباس یا وسایل میهمان به جای نجس رسیده - در حالی که هر دو یا یکی از آنها مرطوب باشد - آیا لازم است به آنان اطلاع دهد؟
?پاسخ

- آیات عظام: امام، رهبری، صافی، نوری و فاضل: لازم نیست به آنان بگوید.
- آیت الله سیستانی: لازم است که نجس بودن آن را به طرف بگوید، به دو شرط: اول آن که طرف در معرض مخالفت تکلیف شرعی واقع شود؛ مثل این که آن را در خوردن یا آشامیدن استعمال نماید. ولی اگر این چنین نباشد، لازم نیست به او بگوید؛ مثلا نجس بودن لباسی را که طرف با آن نماز می خواند، لازم نیست به او بگوید؛ زیرا پاک بودن لباس شرط واقعی نماز نیست؛ بلکه شرط علمی است. دوم: آن که احتمال بدهد که طرف به گفته او ترتیب اثر می دهد؛ اما اگر بداند که ترتیب اثر نمی دهد، گفتن لازم نیست.
- آیت الله وحید: لازم نیست به آنها بگوید؛ مگر آن که او سبب این امر شده باشد و بداند آن را در خوردن و آشامیدن استفاده می کند.
- آیت الله زنجانی: به چهار شرط لازم است به آنان بگوید: شرط اول، آن که صاحب خانه آنها را دعوت کرده باشد و یا در مجالسی چون مجلس روضه دعوت عمومی شده باشند؛ پس اگر کسی بدون دعوت صاحب خانه وارد شود، بر صاحب خانه لازم نیست نجس شدن لباس یا بدن او را بگوید. شرط دوم، آن که جا یا چیز نجس به گونه ای باشد که تماس بدن یا لباس مرطوب افراد با آن، متعارف است؛ مثلا اگر دستمالی که در کنار دستشویی گذاشته می شود نجس باشد، بر صاحب خانه لازم است نجس شدن بدن یا لباس دیگران را به آنها بگوید؛ ولی اگر قسمتی از دیوار اتاق که معمولا دست تر به آن زده نمی شود، نجس باشد و بدن یا لباس دیگران با رسیدن به آن نجس شود، لازم نیست به آنها بگوید. شرط سوم: نجاست در معرض سرایت به چیزهای خوردنی و آشامیدنی باشد. شرط چهارم: آن که احتمال بدهد میهمانها به گفته او ترتیب اثر می دهند.
-آیات عظام: مکارم، اراکی و گلپایگانی: بنابر احتیاط واجب باید به آنان بگوید.
منبع: توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، م ۱۴۴