قال رسول الله(ص):

هرکس چشم خودرا ازحرام پرکند
خداوند در روزقیامت چشم او را ازآتش پرگرداند مگر اینکه توبه کندوازعمل خوددست بردارد

میزان الحکمه،ج13،ص6322

حکمت اجتماعیِ میلاد معجزه‌آسای امیرالمؤمنین در خانۀ کعبه چه بود؟

چرا خود پیامبر (ص) بااینکه مقامشان از حضرت امیر بالاتر است، در کعبه به دنیا نیامدند؟ حکمت اجتماعی این است که در آینده که پیامبر(ص) می‌خواهند رسالت خود را علنی کنند، نیاز به کسانی دارند که این افراد شایسته‌ای باشند که ایشان را تائید کنند. زمانی که افراد شایسته یک جامعه، پیامبر را قبول می‌کنند. این دلالت بر حقانیت نبوت او است. شهادت دادن امیرالمؤمنین به نبوت پیامبر، باید مثل یک اتفاق مهم، در بین مردم می‌پیچید و خبرساز می‌شد.

در شهر مذهبی مکه، باید این خبر دهان‌به‌دهان می‌پیچید که آن‌کسی که کعبه برای مادرش شکافته شد و برای هیچ‌کس این‌گونه آغوش نگشود، به پیامبر ایمان آورده است! مکه شهر مقدسی است و کعبه محور مکه. علی بن ابی‌طالب (ع) باید سند حقانیت رسول خدا (ص) برای اهل مکه می‌شد.

علیرضا پناهیان
تاریخ تحلیلی اسلام، ج۷۲ و۷۳

در نامة اميرالمؤمنين عليهالسلام به مالك اشتر چهار نكتة اصلي هست:

1️⃣يكي امنيت آن منطقه‏اي است كه در اختيار او سپرده شده است. با عوامل ضدامنيت - هم امنيت داخلي و هم امنيت خارجي - بايد برخورد بشود. چه، دشمن داخلي امنيت را از بين ميبرد و دشمن خارجي هم امنيت را از بين ميبرد. استقرار امنيت و مقابله با عوامل ناامني - چه داخلي و چه خارجي - يكي از نكاتي است كه از مالك اشتر خواسته شده است.

2️⃣دومي، عدالت اجتماعي و اقتصادي است.

3️⃣سومي، تربيت معنوي و اخلاقي مردم است.
مي‏گويد مردم را از لحاظ اخلاقي و معنوي بايد تربيت كني. از نظر اسلام، حكومتها نسبت به تربيت معنوي مردم بيتفاوت نيستند، كه بگويند خود مردم ميدانند و هر كار كه ميخواهند بكنند، بكنند. همچنان كه پدر در يك خانواده نسبت به تربيت فرزندان خود بيتفاوت نيست كه بگويد مثلاً هر كار خواستند بكنند، بكنند. پدر و مادر مسئوليتهايي دارند كه بايد انجام بدهند. حكومت هم در جامعه در زمينة اخلاق و معنويت مردم و رشد فضيلتهاي اخلاقي در آنها مسئوليتهايي دارد.

4️⃣ چهارمي هم رفاه و آبادي زندگي آنهاست.
البته مسئلة علم و ترويج علم و تحقيق و اينها هم، در داخل رفاه و تربيتهاي اخلاقي و معنوي است. رفاه اجتماعي هم بدون علم و تربيت هيچ وقت به وجود نيامده است.
اين چهار چيز از جملة آن چيزهايي است كه حكومت بايد، به عنوان مطالبات حقيقي مردم، به آنها بدهد. يكي از پيامها اين است كه مردم بدانند از حكومت چه بايد بخواهند؛ حقّ حقيقي و مطالبة واقعي آنها از حكومت چيست.

#حکیم_انقلاب

اخلاق پدرانه اش را نمیبینی و نمیفهمی ولی او پدر است. چه قبول کنی چه قبول نکنی. آن روز که همه نخبگان و کله گنده ها قبولت نداشتند او به تو پر و بال داد. هم چون نماد تصمیم مردم بودی و هم چون تابلوی آرمانها را سر دست گرفته بودی. همان روزها با احترام به تو درس اخلاق میداد که پسرم عدالت بدون عقلانیت ظلم است. عدالت بدون معنویت ظلم است.

او پدر است. تو که هیچ. او نسبت به از تو دورتر به اندیشه هایش هم پدری میکند. وقتی آن سیاستمدار کهنه کار نامه بی ادبانه اش را به پدر نوشت و او را تهدید کرد. پدر سکوت کرد. صبر کرد تا مردم تصمیم بگیرند و بعد پشت تصمیم مردم ایستاد. تو سکوت کردی بهتر هم بود چون حرف زدنت همیشه پر از نیش و کنایه و توهین بود. ولی پدر آرام و متین فقط روشنگری میکرد. در روزگاری که برخی تریبون داران خفه شده بودند او تک و تنها مقابل همه ایستاد تا ثابت کند پدر است.

امروز که دائم از او درخواست حکم حکومتی میکنی را کاری ندارم. ولی آن روز که جلوی چشم همه حرمتش را شکستی و به حکم او بی ادبی کردی او چیزی نگفت حتی به بقیه توصیه میکرد که چیزی نشده. کارتان را بکنید کارهای مهمتری داریم.

آن روز که همه تو را منحرف نامیدند فریاد زد که این خطاها اصل نیست. اصل و فرع را اشتباه نکنید. یادت رفته ولی روزی که مودبانه میگفت قدر این موقعیت را بدانید نکند خدای نکرده کفرنعمت کنید.

او تو را میشناخت روزی که قهر کردی او صبر کرد و بعد هم صمیمانه همراهیت کرد..

پدر است دیگر. تو را مومن میدانست. توصیه کرد برای مصالح کشور نیایی. ولی خودسرانه نظرش را مسخره کردی آمدی تا باز هم دعوا راه بیندازی. همه فکر میکردند دیگر تو را کنار میگذارد ولی باز در حلقه مشاورانش نگهت داشت. آنها که پدر را میشناختند میدانستند کسی که سالها اجتهادهای مخالف آن پیرسیاست را تحمل میکند تو را هم تحمل میکند او پدر است.

یادم نمیرود وقتی به تو گیر میدادند که چرا به بهانه عدالت به ولایت دهن کجی میکنی با لبخندی می گفتی او پدر است و رابطه ما پدر فرزندی است. ولی حقیقت این بود که او پدری میکرد ولی تو فقط حرمتش را شکستی.

خودت بهتر میدانی برای او کاری ندارد که کاری کند برای همیشه از خاطره ها حذف شوی نه از سر قدرت بلکه چون دل مومنان به نفس او گره خورده ولی او پدرانه صبوری میکند. سالها گذشته و تو هنوز دنبال عدالتی اما بدون عقلانیت و بدون معنویت. روز پدر شده و کاش به حرمت نان و نمکی که سر سفره اش خورده ای فقط همین یک درس را از او یاد میگرفتی