آیا نماز در قطار و هواپیمای در حال حرکت صحیح است؟
حضرت آیت الله خامنه ای: نماز در اين وسايل نقليه اشکال ندارد ولى به هنگام تغيير قبله در نمازهاى واجب بايد در صورت امکان با چرخيدن جهت قبله را حفظ کنيد البته در حال چرخيدن بايد از قرائت و يا ذکر سکوت کنيد.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی: اگر مکان نمازگزار متحرّک باشد بطورى که نتواند کارهاى نماز را بطور عادى انجام دهد، نماز او باطل است بنابراین، نماز خواندن در کشتى و قطار و مانند آن اگر بتواند کارهاى نماز را صحیح انجام دهد اشکال ندارد و اگر از جهت تنگى وقت یا ضرورت دیگرى ناچار باشد نماز را در کشتى و اتومبیل و مانند آن بخواند و قبله دائماً در حال تغییر باشد باید تا آنجا که مىتواند به طرف قبله برگردد و در حال برگشتن به سوى قبله چیزى نخواند.
حضرت آیت الله سیستانی: اگر مکلف با هواپیما سفر کند و بخواهد در آن نماز بخواند، در صورتى که بتواند به هنگام نماز رو به قبله بودن و استقرار داشتن و دیگر شرایط را رعایت کند، نمازش صحیح است و گرنه در صورتى که وقت داشته باشد و بتواند پس از خروج از هواپیما نماز واجد شرایط را بجاى آورد ، ـ بنابر احتیاط ـ نمازش در هواپیما صحیح نیست.
حضرت آیت الله وحید خراسانی: نماز خواندن در اتومبيل و كشتى و ترن و مانند اينها، هنگامى كه ايستاده اند مانعى ندارد اما در صورتى كه در حال حركت بوده به گونه اى كه مانع از آرامش بدن نمازگزار و انجام واجبات نماز اختيارى باشد صحيح نمى باشد، مگر اينكه به واسطه تنگى وقت يا جهت ديگر ناچار باشد در جايي كه چنين حركتى دارد مانند اتومبيل و كشتى و ترن نماز بخواند
سوال
آیا خطبههای نماز جمعه جزو رکعتهای نماز شمرده میشود؟ آیا اگر به خطبهها نرسیم که گوش کنیم باید دو رکعت دیگر بجا آوریم؟
ـــــــــــــــــــــ
پاسخ
نماز جمعه، دارای احکام و شرایطی است که از جمله آنها ایراد دو خطبه قبل از نماز، توسط امام جمعه میباشد. در برخی احادیث و کتابهای فقهی، علت دو رکعتی بودن نماز جمعه را وجود همین دو خطبه در ابتدای آن ذکر نمودهاند.[1] به این معنا که بیان این دو خطبه در صحت نماز جمعه شرط است. حال گرچه برای کسانی که در نماز جمعه حضور دارند گوش دادن به خطبهها واجب است،
اما نشنیدن خطبهها یا حاضر نشدن در هنگام ایراد آن، موجب بطلان نماز جمعه یا چهار رکعتی شدن آن برای مأمومین نمیشود، بلکه فقها، حضور مأمومین را در هنگام ایراد خطبه نماز جمعه واجب نمیدانند.[2] و حتی نماز جمعه کسی که به رکعت اول آن نرسیده را صحیح دانسته و میگویند: در صورتى که نماز جمعه شروع شده ولى مأمومى به رکعت اول نرسیده باشد، اگر به رکعت دوم و لو به رکوع آن برسد و اقتدا کند نمازش صحیح است و در این صورت باید دومین رکعت نماز خود را بهطور فرادىٰ بهجا آورد.[3]
پی نوشتها:
[1]. «…وَ إِنَّمٰا جُعِلَتْ رَکْعَتَیْنِ لِمَکٰانِ الْخُطْبَتَیْنِ»؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، محقق و مصحح: موسوی خرسان، حسن، ج 3، ص 239، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 862، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
[3]. همان ،ج ۱ ،ص ۸۴۷
منبع: سایت اسلام کوئیست
امام خمینی، خامنهای، مظاهری، شبیری: انسان نمی تواند بدون اجازۀ زن خود با خواهرزاده و برادرزادۀ او ازدواج کند ولی اگر بدون اجازۀ زنش آنان را عقد نماید و بعداً زن بگوید به آن عقد راضی هستم اشکال ندارد.
آیت الله سیستانی، وحید: انسان نمیتواند بدون اجازه زن خود با خواهرزاده، و برادرزاده، او ازدواج کند، ولی اگر بدون اجازه زنش آنان را عقد نماید و بعداً زن اجازه نماید، اشکال ندارد.
آیت الله صافی: انسان نميتواند بدون اجازه زن خود با خواهرزاده و برادرزاده او ازدواج كند، ولي اگر بدون اجازه زنش آنان را عقد نمايد، و بعداً زن بگويد: به آن عقد راضي هستم؛ اشكال ندارد، لكن احتياط مستحب مؤكد آن است كه دوباره او را عقد نمايد.
آیت الله مکارم: مرد نمى تواند بدون اجازه زن خود، با خواهرزاده یا برادرزاده او ازدواج کند، ولى اگر بدون اجازه آنها را عقد نماید بعد اجازه دهد عقد صحیح است.
آیت الله نوری: انسان نمي تواند بدون اجازة زنِ خود با خواهر زاده و برادر زادة او ازدواج کند ولي اگر بدون اجازة زنش آنان را عقد نمايد و بعداً زن راضي شود و بگويد به آن عقد راضي هستم آن عقد صحيح و نافذ مي شود .
آیت الله بهجت: انسان نمیتواند بدون اجازه زن خود، با خواهرزاده و برادرزاده او ازدواج کند، ولی اگر بدون اجازه زنش آنان را عقد نماید و بعداً زن بگوید به آن عقد راضی هستم، بنابر اقرب اشکال ندارد.
آیت الله سبحانی: انسان نمى تواند بدون اجازه زن خود با خواهرزاده و برادرزاده او ازدواج كند ولى اگر بدون اجازه زنش آنان را عقد نمايد و بعداً زن بگويد به آن عقد راضى هستم، اشكال ندارد و احتياط موكد اين است كه عقد را تجديد كند.
منابع:
رسالهها و استفتائات مراجع بزرگوار
اگر گمان داشته باشم چیزی نجس است ولی یقین نداشته باشم، آیا باید از آن شیئ اجتناب کنم؟
پاسخ
امام خمینی، صافی، وحید، نوری، مظاهری، شبیری: اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است لازم نیست از آن اجتناب نماید.
آیت الله خامنهای: بهطور کلّی در مورد طهارت و نجاست، حکم دین اسلام این است که هر چیزی که یقین به نجاست آن نباشد، از نظر شرعی محکوم به طهارت است.
آیت الله سیستانی: اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است، حکم نجس را ندارد.
آیت الله مکارم: نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى شود: اوّل آن که انسان یقین پیدا کند، ولى گمان حتّى گمان قوى کافى نیست.
آیت الله بهجت: نجاست هر چیز از سه راه ثابت میشود: ١ ـ آنکه خود انسان یقین یا ظن اطمینانآور پیدا کند که چیزی نجس است، وگرنه لازم نیست از آن اجتناب نماید.
آیت الله شبیری: نجاست هر چيز از سه راه ثابت مىشود: اوّل: خود انسان يقين يا اطمينان كند و يا طورى باشد كه نوع مردم يقين يا اطمينان مىكنند كه چيزى نجس است؛ و چنانچه در جايى كه نوع مردم اطمينان به نجاست پيدا نمىكنند، انسان برخلاف متعارف اطمينان به نجاست داشته باشد حكم به نجاست آن نمىشود. و اگر اطمينان شخصى و نوعى نباشد، اگر چه گمان داشته باشد چيزى نجس است، لازم نيست از آن اجتناب كند، بنابراين غذاخوردن در قهوهخانهها و مهمانخانههايى كه مردمان لاابالى و كسانى كه پاكى و نجسى را مراعات نمىكنند در آنها غذا مىخورند، تا يقين يا اطمينان شخصى يا نوعى به نجاست غذايى كه براى انسان مىآورند نباشد، اشكال ندارد
منبع: رسالهها و استفتائات مراجع
سوال
وقتی در غذا فضله موش دیدیم، غذا نجس است؟ در مهمانی ها که غذا خیلی زیاد است، لازم است به دیگران بگوییم؟
پاسخ
فضله موش نجس است. غذا اگر جامد باشد، مانند نان فقط جایی که فضله موش به آن جا سرایت کرده، نجس است. بقیه قسمت های نان پاک است.
اگر غذا مایع است، مانند آبگوشت و برنج پخته شده با آب، اگر فضله موش توی آب گوشت بیفتد یا توی آبی که در آن برنج ریخته اند بیفتد، همه آن را نجس می کند. در این فرض اگر صاحب خانه بفهمد که غذا نجس است، باید از دادن آن به مهمان ها خود داری کند. اگر داده، باید به آن ها بگوید که غذا نجس است.
اما اگر یکی از مهمان ها بفهمد، به نظر مراجع معظم تقلید خودش نباید بخورد، ولی لازم نيست به ديگران بگوید اما چنانچه طورى با آنان معاشرت دارد كه مىداند كه به واسطۀ نگفتن، او هم نجس مىشود، وقتی غذا خوردن آن ها تمام شد، بايد به آنان بگويد.
البته به نظر آیت الله مکارم در این صورت هم به دیگران گفتن لزوم ندارد، بلکه مىتواند بعد از غذا خوردن به بهانه اي به آنها بگويد تا دست و دهان خود را آب بكشند. (1)
پی نوشت:
1. توضیح المسائل، مراجع، ج1 ،م۱۴۵
منبع: سایت پاسخگو